الرئيسية
المنتديات
المشاركات الجديدة
بحث بالمنتديات
الغرف الصوتية
غرفة ٠٠٠٠
ما الجديد
المشاركات الجديدة
جديد مشاركات الحائط
آخر النشاطات
الأعضاء
الزوار الحاليين
مشاركات الحائط الجديدة
البحث عن مشاركات الملف الشخصي
تسجيل الدخول
تسجيل
ما الجديد
البحث
البحث
بحث بالعناوين فقط
بواسطة:
المشاركات الجديدة
بحث بالمنتديات
قائمة
تسجيل الدخول
تسجيل
تثبيت التطبيق
تثبيت
الرئيسية
المنتديات
أرشيف المعهد
ركن الدورة العلمية الأولى مع الشيخة الفاضلة أم حذيفة
ركن دورة شرح أصول عاصم
شرح تحفة الآطفال
تم تعطيل الجافا سكربت. للحصول على تجربة أفضل، الرجاء تمكين الجافا سكربت في المتصفح الخاص بك قبل المتابعة.
أنت تستخدم أحد المتصفحات القديمة. قد لا يتم عرض هذا الموقع أو المواقع الأخرى بشكل صحيح.
يجب عليك ترقية متصفحك أو استخدام
أحد المتصفحات البديلة
.
الرد على الموضوع
الرسالة
<blockquote data-quote="أم حذيفة" data-source="post: 77760" data-attributes="member: 1"><p style="text-align: center"><strong><span style="color: #0000ff"><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: blue"><u>أقسام المد</u></span></span></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid">وَالْمَـدُّ أَصْلِـيٌّ وَفَرْعِـيٌّ لَــهُ ....... وَسَــمِّ أَوَّلاً طَبِيعِـيًّـا وَهُــو</span></span></span></strong></span></p> <p style="text-align: center"></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid">مَـا لاَ تَوَقُّـفٌ لَـهُ عَلَـى سَبَـبْ ....... وَلا بِدُونِـهِ الحُـرُوفُ تُجْتَـلَـب</span></span></span></strong></span><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid">بلْ أَيُّ حَرْفٍ غَيْرُ هَمْزٍ أَوْ سُكُـونْ ...... جَـا بَعْـدَ مَـدٍّ فَالطَّبِيعِـيَّ يَكُـونْ</span></span></span></strong></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid">وَالآخَرُ الْفَرْعِـيُّ مَوْقُـوفٌ عَلَـى ..... سَبَبْ كَهَمْـزٍ أَوْ سُكُـونٍ مُسْجَـلا</span></span></span></strong></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid">حُـرُوفُــهُ ثَـلاَثَــةٌ فَعِـيـهَـا ..... مِنْ لَفْظِ (وَايٍ) وَهْـيَ فِـي نُوحِيهَـا</span></span></span></strong></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid">وَالكَسْرُ قَبْلَ الْيَا وَقَبْلَ الْـواوِ ضَـمْ ..... شَـرْطٌ وَفَتْـحٌ قَبْـلَ أَلْـفٍ يُلْتَـزَمْ</span></span></span></strong></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid">وَاللِّيـنُ مِنْهَـا الْيَـا وَوَاوٌ سُكِّـنَـا ...... إِنِ انْفِتَـاحٌ قَبْـلَ كُــلٍّ أُعْلِـنَـا</span></span></span></strong></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta"><u>الشرح</u></span></span></span></strong></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><a href="http://www.rofof.com/" target="_blank"><span style="font-size: 18px"><img src="http://sub3.rofof.com/img4/03ezoqf10.gif" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " style="" /></span></a></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">المد لغة :</span> المط وقيل الزيادة (<span style="font-family: 'arial'">يُمِدّكُمْ رَبّكُمْ </span>)ال عمران 125 أي يزدكم .</span></span></span></strong></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></span></p> <p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">واصطلاحا :</span> إطالة الصوت بحرف من حروف المد الثلاثة أو بحرف من حرفي اللين فقط .</span></span></span></strong></span></p><p><span style="color: #0000ff"></span></p><p><span style="color: #0000ff"></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: purple">يقول الناظم رحمه الله معرفا بأقسام المد </span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: teal">وَالْمَـدُّ أَصْلِـيٌّ وَفَرْعِـيٌّ لَــهُ ....... وَسَــمِّ أَوَّلاً طَبِيعِـيًّـا وَهُــو</span></span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><span style="color: purple"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px">أن المد قسمان هما :</span></span></strong></span></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">وَالْمَـدُّ أَصْلِـيٌّ :</span> وهو الذي لاتقوم ذات الحروف إلا به .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">وسمي أصليا :</span> لأنه اصل للمد الفرعي .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">وسمي طَبِيعِـيًّـا :</span> لأن صاحب االطبيعة السليمة لايزيده عن حده ولاينقصه .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">مقدار مده :</span> يمد بمقدار حركتين وصلا ووقفا .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">مَـا لاَ تَوَقُّـفٌ لَـهُ عَلَـى سَبَـبْ :</span> لايتوقف على سبب من همز أو سكون.</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: purple">أى عندما يأتى بعد حرف المد همز أو سكون سواء كان سكونا أصليا أو سكون بسبب الوقف فيزيد عن حركتين ويسمى مد فرعى </span></span></span></strong></p><p></span></p><p><span style="color: #0000ff"><span style="font-size: 18px"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="color: magenta">وَلا بِدُونِـهِ الحُـرُوفُ تُجْتَـلَـب :</span> أي لاتقوم ذات الحرف إلا به بمعنى لو قصرنا في المد الطبيعي ذهب ذات الحرف .</span></span></strong> </span><p style="text-align: center"><span style="font-size: 18px"> </span></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">بلْ أَيُّ حَرْفٍ غَيْرُ هَمْزٍ أَوْ سُكُـونْ :</span>إذا أتي بعد المد الطبيعي أي حرف غير الهمز أو السكون </span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">جَـا بَعْـدَ مَـدٍّ فَالطَّبِيعِـيَّ يَكُـونْ :</span> يسمى هذا المد مد طبيعى .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p><p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: teal">في الأبيات التالية يتكلم الشيخ رحمه الله عن النوع الثاني من أنواع المد وهو المد الفرعي .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p><p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: teal">يقول رحمه الله :</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p><p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: #008080"><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid">وَالآخَرُ الْفَرْعِـيُّ مَوْقُـوفٌ عَلَـى ..... سَبَبْ كَهَمْـزٍ أَوْ سُكُـونٍ مُسْجَـلا</span></span></span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">وَالآخَرُ الْفَرْعِـيُّ وهو :</span> النوع الثاني من انواع المدود</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p><p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">مَوْقُـوفٌ عَلَـى سَبَبْ :</span> لكي أزيد في المد يجب أن يكون عدي سبب .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p><p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">كَهَمْـزٍ أَوْ سُكُـونٍ مُسْجَـلا :</span> سبب المد الفرعي هو الهمز أو السكون .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: purple">سبب المد الفرعي همز أو سكون .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">و سمى مد فرعى :</span>لأنه تفرع عن الأصل وهو المد الطبيعي.</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: teal">بعد أن تكلم الناظم رحمه الله عن المد وأقسامه سيتكلم هنا عن حروف المد .</span></span></span></strong></p><p></span></p><p><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: teal">حُـرُوفُــهُ ثَـلاَثَــةٌ فَعِـيـهَـا ..... مِنْ لَفْظِ (وَايٍ) وَهْـيَ فِـي نُوحِيهَـا</span></span></span></strong><p style="text-align: center"></p><p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><span style="font-size: 18px"> </span></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">حُـرُوفُــهُ ثَـلاَثَــةٌ فَعِـيـهَـا :</span> حروف المد ثلاثة </span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p><p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">مِنْ لَفْظِ (وَايٍ) :</span> وهي الواو ..الألف .. الياء .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p><p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">وَهْـيَ فِـي نُوحِيهَـا:</span> أي ان حروف المد الثلاثة مجموعة في كلمة نوحيها بشروطها .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: teal">ثم يتكلم الناظم في هذا البيت عن شروط هذه الحروف حتى تكون مدية .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid">وَالكَسْرُ قَبْلَ الْيَا وَقَبْلَ الْـواوِ ضَـمْ ..... شَـرْطٌ وَفَتْـحٌ قَبْـلَ أَلْـفٍ يُلْتَـزَمْ</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">وَالكَسْرُ قَبْلَ الْيَا :</span> الياء الساكنة المكسور ماقبلها نحو ( قيل - الرحيم )</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">وَقَبْلَ الْـواوِ ضَـمْ :</span> الواو الساكنة المضموم ماقبلها نحو ( يقول - وتودوا)</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">وَفَتْـحٌ قَبْـلَ أَلْـفٍ يُلْتَـزَمْ:</span> الألف الساكنة ولايكون ماقلها الا مفتوح نحو (قال - الرحمن)</span></span></span></strong></p><p></span></p><p><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: teal">ثم اشار الناظم إلى حروف اللين بقوله :</span></span></span></strong><p style="text-align: center"> </p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkorchid">وَاللِّيـنُ مِنْهَـا الْيَـا وَوَاوٌ سُكِّـنَـا ...... إِنِ انْفِتَـاحٌ قَبْـلَ كُــلٍّ أُعْلِـنَـا</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p><p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: teal"><span style="font-size: 18px">حروف اللين اثنان من حروف المد الثلاثة وهما الياء والواو بشرط سكونهما وانفتاح ماقبلهما نحو <span style="color: darkorchid">(بيت - خوف )</span></span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p><p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="color: purple"><span style="font-size: 18px"><span style="color: magenta">وسميا بذلك :</span> لأنهما يخرجان من لين وعدم كلفة .</span></span></span></strong></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p></span></p><p style="text-align: center"><span style="color: #0000ff"></p><p></span><p style="text-align: center"></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="أم حذيفة, post: 77760, member: 1"] [CENTER][B][COLOR=#0000ff][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=blue][U]أقسام المد[/U][/COLOR][/SIZE][/FONT][/COLOR][/B] [COLOR=#0000ff][B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=darkorchid]وَالْمَـدُّ أَصْلِـيٌّ وَفَرْعِـيٌّ لَــهُ ....... وَسَــمِّ أَوَّلاً طَبِيعِـيًّـا وَهُــو[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B][/COLOR] [SIZE=5] [/SIZE] [COLOR=#0000ff][B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=darkorchid]مَـا لاَ تَوَقُّـفٌ لَـهُ عَلَـى سَبَـبْ ....... وَلا بِدُونِـهِ الحُـرُوفُ تُجْتَـلَـب[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B][/COLOR][COLOR=#0000ff] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=darkorchid]بلْ أَيُّ حَرْفٍ غَيْرُ هَمْزٍ أَوْ سُكُـونْ ...... جَـا بَعْـدَ مَـدٍّ فَالطَّبِيعِـيَّ يَكُـونْ[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=darkorchid]وَالآخَرُ الْفَرْعِـيُّ مَوْقُـوفٌ عَلَـى ..... سَبَبْ كَهَمْـزٍ أَوْ سُكُـونٍ مُسْجَـلا[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=darkorchid]حُـرُوفُــهُ ثَـلاَثَــةٌ فَعِـيـهَـا ..... مِنْ لَفْظِ (وَايٍ) وَهْـيَ فِـي نُوحِيهَـا[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=darkorchid]وَالكَسْرُ قَبْلَ الْيَا وَقَبْلَ الْـواوِ ضَـمْ ..... شَـرْطٌ وَفَتْـحٌ قَبْـلَ أَلْـفٍ يُلْتَـزَمْ[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=darkorchid]وَاللِّيـنُ مِنْهَـا الْيَـا وَوَاوٌ سُكِّـنَـا ...... إِنِ انْفِتَـاحٌ قَبْـلَ كُــلٍّ أُعْلِـنَـا[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=magenta][U]الشرح[/U][/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [URL="http://www.rofof.com/"][SIZE=5][IMG]http://sub3.rofof.com/img4/03ezoqf10.gif[/IMG][/SIZE][/URL] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]المد لغة :[/COLOR] المط وقيل الزيادة ([FONT=arial]يُمِدّكُمْ رَبّكُمْ [/FONT])ال عمران 125 أي يزدكم .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]واصطلاحا :[/COLOR] إطالة الصوت بحرف من حروف المد الثلاثة أو بحرف من حرفي اللين فقط .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B][/COLOR][/CENTER][COLOR=#0000ff] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=purple]يقول الناظم رحمه الله معرفا بأقسام المد [/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=5][/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=teal]وَالْمَـدُّ أَصْلِـيٌّ وَفَرْعِـيٌّ لَــهُ ....... وَسَــمِّ أَوَّلاً طَبِيعِـيًّـا وَهُــو[/COLOR][/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [COLOR=purple][B][FONT=traditional arabic][SIZE=5]أن المد قسمان هما :[/SIZE][/FONT][/B][/COLOR] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]وَالْمَـدُّ أَصْلِـيٌّ :[/COLOR] وهو الذي لاتقوم ذات الحروف إلا به .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]وسمي أصليا :[/COLOR] لأنه اصل للمد الفرعي .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]وسمي طَبِيعِـيًّـا :[/COLOR] لأن صاحب االطبيعة السليمة لايزيده عن حده ولاينقصه .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]مقدار مده :[/COLOR] يمد بمقدار حركتين وصلا ووقفا .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]مَـا لاَ تَوَقُّـفٌ لَـهُ عَلَـى سَبَـبْ :[/COLOR] لايتوقف على سبب من همز أو سكون.[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=purple]أى عندما يأتى بعد حرف المد همز أو سكون سواء كان سكونا أصليا أو سكون بسبب الوقف فيزيد عن حركتين ويسمى مد فرعى [/COLOR][/SIZE][/FONT][/B][/CENTER] [SIZE=5][B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][COLOR=magenta]وَلا بِدُونِـهِ الحُـرُوفُ تُجْتَـلَـب :[/COLOR] أي لاتقوم ذات الحرف إلا به بمعنى لو قصرنا في المد الطبيعي ذهب ذات الحرف .[/COLOR][/FONT][/B] [/SIZE][CENTER][SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]بلْ أَيُّ حَرْفٍ غَيْرُ هَمْزٍ أَوْ سُكُـونْ :[/COLOR]إذا أتي بعد المد الطبيعي أي حرف غير الهمز أو السكون [/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]جَـا بَعْـدَ مَـدٍّ فَالطَّبِيعِـيَّ يَكُـونْ :[/COLOR] يسمى هذا المد مد طبيعى .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE][/CENTER] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=teal]في الأبيات التالية يتكلم الشيخ رحمه الله عن النوع الثاني من أنواع المد وهو المد الفرعي .[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=5][/SIZE][/CENTER] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=teal]يقول رحمه الله :[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=5][/SIZE][/CENTER] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][SIZE=5][/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=#008080][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=darkorchid]وَالآخَرُ الْفَرْعِـيُّ مَوْقُـوفٌ عَلَـى ..... سَبَبْ كَهَمْـزٍ أَوْ سُكُـونٍ مُسْجَـلا[/COLOR][/SIZE][/FONT][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]وَالآخَرُ الْفَرْعِـيُّ وهو :[/COLOR] النوع الثاني من انواع المدود[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE][/CENTER] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]مَوْقُـوفٌ عَلَـى سَبَبْ :[/COLOR] لكي أزيد في المد يجب أن يكون عدي سبب .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5][/SIZE][/CENTER] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]كَهَمْـزٍ أَوْ سُكُـونٍ مُسْجَـلا :[/COLOR] سبب المد الفرعي هو الهمز أو السكون .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5][/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=purple]سبب المد الفرعي همز أو سكون .[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]و سمى مد فرعى :[/COLOR]لأنه تفرع عن الأصل وهو المد الطبيعي.[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=teal]بعد أن تكلم الناظم رحمه الله عن المد وأقسامه سيتكلم هنا عن حروف المد .[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B][/CENTER] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=teal]حُـرُوفُــهُ ثَـلاَثَــةٌ فَعِـيـهَـا ..... مِنْ لَفْظِ (وَايٍ) وَهْـيَ فِـي نُوحِيهَـا[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B][CENTER][SIZE=5][/SIZE][/CENTER] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][SIZE=5][/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]حُـرُوفُــهُ ثَـلاَثَــةٌ فَعِـيـهَـا :[/COLOR] حروف المد ثلاثة [/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE][/CENTER] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]مِنْ لَفْظِ (وَايٍ) :[/COLOR] وهي الواو ..الألف .. الياء .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5][/SIZE][/CENTER] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]وَهْـيَ فِـي نُوحِيهَـا:[/COLOR] أي ان حروف المد الثلاثة مجموعة في كلمة نوحيها بشروطها .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5][/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=teal]ثم يتكلم الناظم في هذا البيت عن شروط هذه الحروف حتى تكون مدية .[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=darkorchid]وَالكَسْرُ قَبْلَ الْيَا وَقَبْلَ الْـواوِ ضَـمْ ..... شَـرْطٌ وَفَتْـحٌ قَبْـلَ أَلْـفٍ يُلْتَـزَمْ[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]وَالكَسْرُ قَبْلَ الْيَا :[/COLOR] الياء الساكنة المكسور ماقبلها نحو ( قيل - الرحيم )[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]وَقَبْلَ الْـواوِ ضَـمْ :[/COLOR] الواو الساكنة المضموم ماقبلها نحو ( يقول - وتودوا)[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]وَفَتْـحٌ قَبْـلَ أَلْـفٍ يُلْتَـزَمْ:[/COLOR] الألف الساكنة ولايكون ماقلها الا مفتوح نحو (قال - الرحمن)[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B][/CENTER] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=teal]ثم اشار الناظم إلى حروف اللين بقوله :[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B][CENTER][SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [B][FONT=traditional arabic][SIZE=5][COLOR=darkorchid]وَاللِّيـنُ مِنْهَـا الْيَـا وَوَاوٌ سُكِّـنَـا ...... إِنِ انْفِتَـاحٌ قَبْـلَ كُــلٍّ أُعْلِـنَـا[/COLOR][/SIZE][/FONT][/B] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE][/CENTER] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][B][FONT=traditional arabic][COLOR=teal][SIZE=5]حروف اللين اثنان من حروف المد الثلاثة وهما الياء والواو بشرط سكونهما وانفتاح ماقبلهما نحو [COLOR=darkorchid](بيت - خوف )[/COLOR][/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5][/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE][/CENTER] [SIZE=5][/SIZE][CENTER][B][FONT=traditional arabic][COLOR=purple][SIZE=5][COLOR=magenta]وسميا بذلك :[/COLOR] لأنهما يخرجان من لين وعدم كلفة .[/SIZE][/COLOR][/FONT][/B] [SIZE=5][/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE] [SIZE=5] [/SIZE][/CENTER][/COLOR][CENTER][/CENTER] [/QUOTE]
الإسم
التحقق
اكتب معهد الماهر
رد
الرئيسية
المنتديات
أرشيف المعهد
ركن الدورة العلمية الأولى مع الشيخة الفاضلة أم حذيفة
ركن دورة شرح أصول عاصم
شرح تحفة الآطفال