الرئيسية
المنتديات
المشاركات الجديدة
بحث بالمنتديات
الغرف الصوتية
غرفة ٠٠٠٠
ما الجديد
المشاركات الجديدة
جديد مشاركات الحائط
آخر النشاطات
الأعضاء
الزوار الحاليين
مشاركات الحائط الجديدة
البحث عن مشاركات الملف الشخصي
تسجيل الدخول
تسجيل
ما الجديد
البحث
البحث
بحث بالعناوين فقط
بواسطة:
المشاركات الجديدة
بحث بالمنتديات
قائمة
تسجيل الدخول
تسجيل
تثبيت التطبيق
تثبيت
الرئيسية
المنتديات
القسم الثقافي
ركن اللغة العربية
ركـــن خاص بالأجرومية
مرفوعات الأسماء
تم تعطيل الجافا سكربت. للحصول على تجربة أفضل، الرجاء تمكين الجافا سكربت في المتصفح الخاص بك قبل المتابعة.
أنت تستخدم أحد المتصفحات القديمة. قد لا يتم عرض هذا الموقع أو المواقع الأخرى بشكل صحيح.
يجب عليك ترقية متصفحك أو استخدام
أحد المتصفحات البديلة
.
الرد على الموضوع
الرسالة
<blockquote data-quote="ام عمران" data-source="post: 12267" data-attributes="member: 342"><p style="text-align: center"></p> <p style="text-align: center"></p><p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"><span style="font-size: 22px"><span style="color: magenta"></span></span></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"><span style="font-size: 22px"><span style="color: magenta"></span></span></span></span> </strong></p></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 22px"><span style="color: magenta">المتن:</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong><p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"><span style="font-family: 'traditional arabic'">المُبْتَدَأُ: </span><span style="font-family: 'traditional arabic'">هُوَ الاسْمُ المَرْفُوعُ العَارِي عَنِ العَوَامِلِ اللَّفْظِيَّةِ(2).</span></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"><span style="font-family: 'traditional arabic'">وَالخَبَرُ: </span><span style="font-family: 'traditional arabic'">هُوَ الاسْمُ المَرْفُوعُ المُسْنَدُ إِلَيْهِ(3)،</span></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"> نَحْوُ قَوْلِكَ: (زَيْدٌ قَائِمٌ)(4) و(الزَّيْدَانِ قَائِمَانِ) و(الزَّيْدُونَ قَائِمُونَ)(5).</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong> </p> <p style="text-align: center"> </p></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">بابُ المبتدأ والخبرِ</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">(1) إنَّما جمعَهُما في بابٍ واحدٍ لتلازُمِهِمَا غالبًا، أي أنَّ المبتدأَ يلزمُهُ الخبرُ كثيراً.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">ومن غيرِ الغالبِ قد يسدّ الفاعلُ مسدَّ الخبرِ كقولِكَ: (أقائمٌ الزّيدان): </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong><p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فالهمزةُ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">للاستفهامِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وقائمٌ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">مبتدأٌ مرفوعٌ بالابتداءِ، ورفعُهُ ضمَّةٌ ظاهرةٌ في آخرِهِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">والزّيدانِ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فاعلٌ سدَّ مسدَّ الخبرِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وقد يكون المبتدأُ لا خبرَ له كقولِهِم: أقلُّ رجلٍ يقولُ ذلك.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فأقلُّ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">مبتدأٌ مرفوعٌ بالابتداءِ، ورفعُهُ ضمَّةٌ ظاهرةٌ في آخرِهِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وأقلُّ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">مضافٌ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">ورجلٍ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">مضافٌ إليه مجرورٌ وجرُّهُ كسرةٌ ظاهرةٌ في آخرِهِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">ويقولُ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فعلٌ مضارعٌ مرفوعٌ بضمَّةٍ ظاهرةٍ، والفاعلُ مستترٌ جوازًا تقديرُهُ هو.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وذا: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">مفعولٌ في محلِّ نصب.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">واللام</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">ُ: للبعدِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">والكافُ :حرفُ خطابٍ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span> </strong> </p></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وجملةُ (يقولُ ذلك) في محلِّ جرّ صفةٌ لرجلٍ، ولم تكن هذه الجملةُ خبراً لأنَّ احتياجَ النّكرةِ إلى الوصفِ أشدُّ من احتياجِ المبتدأ إلى الخبرِ.</span></span></span></strong><p style="text-align: center"><strong> <span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وهذه التّسميةُ هي المشهورةُ عند النّحاةِ</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وأمَّا سيبويهِ :</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فإنَّه يسمِّي هذا البابَ ببابِ المبنيِّ والمبني عليه.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وأمَّا المناطقةُ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فيُسمَّى عندهم بالموضوعِ والمحمولِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وأمَّا أهلُ البيانِ والمعاني :</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فيسمُّونه بالمسنَدِ والمسنَدِ إليه. </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span> </strong> </p></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">(2) قوله: (هو الاسمُ المرفوعُ) المرادُ ما يشملُ: </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong><p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">الصَّريحَ كـ(زيدٌ قائمٌ).</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">والمؤوَّلَ كما في قولِهِ تعالى: {وأنْ تصوموا خيرٌ لكُمْ} فقولُهُ: {وأن تصومُوا} مؤوَّلٌ بمصدرٍ تقديرُهُ صومُكُم خيرٌ لكم.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فصومُ: مبتدأٌ مرفوعٌ بضمَّةٍ ظاهرةٍ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span> </strong> </p></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">ولكم متعلّقٌ بـ(خيرٌ). </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">قوله<img src="" class="smilie smilie--sprite smilie--sprite3" alt=":(" title="Frown :(" loading="lazy" data-shortname=":(" />المرفوعُ) يعني: </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong><p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">لفظًا كـ(زيدٌ قائمٌ).</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">أو تقديراً كـ (موسى يخشى): </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فموسى: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">مبتدأ مرفوعٌ بضمَّةٍ مقدّرةٍ على الألفِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">ويخشى: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فعلٌ مضارعٌ وفاعلٌ في محلِّ رفعٍ خبرٌ المبتدأ. </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span> </strong> </p></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">قوله: (العاري عن العواملِ اللفظيَّةِ) خرج بذلك:</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong><p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">الفاعلُ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وخبرُ إنَّ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">واسمُ كان وأخواتِهَا. </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span> </strong> </p></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">قال العلامة الشّيخُ خالدٌ -زيادةٌ على كلامِ المصنِّفِ-: غيرِ الزّائدةِ فدخلَ بحسبِكَ درهمٌ، وقولُهُ تعالى: {هَلْ مِنْ خالقٍ غيرُ اللهِ}.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فالباءُ في(بحسبِكَ درهمٌ) زائدةٌ، وكذا (من) في قولِهِ تعالى: {مِنْ خالقٍ}.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وقولُهُ بحسبِكَ: </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong><p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">حسبُ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">مبتدأٌ مرفوعٌ بضمَّةٍ مقدّرةٍ على آخرِهِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">والكافُ :</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">في محلّ جرٍّ، ودرهمٌ: خبرٌ مرفوعٌ بضمَّةٍ ظاهرةٍ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span> </strong> </p></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وقولُهُ: {هَلْ مِنْ خالقٍ}: </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong><p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">هل:</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">حرفُ استفهامٍ. </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">ومِنْ: زائدةٌ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span> </strong> </p></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وخالقٍ: مبتدأٌ مرفوعٌ بضمَّةٍ مقدّرةٍ منع من ظهورِهَا اشتغالُ المحلِّ بحركةِ حرفِ الجرِّ الزّائدِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong><p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وغيرُ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">فاعلٌ مرفوعٌ بالضّمّةِ الظّاهرةِ في آخرِهِ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وغيرُ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">مضافٌ.</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">ولفظُ الجلالةِ: </span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">مضافٌ إليه وسدّ (غيرُ) مسدَّ الخبرِ. </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span> </strong> </p></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">(3) قوله: (والخبرُ هو الاسمُ المرفوعُ) خرج بذلك المنصوبُ والمجرورُ، فلا يكونان خبرًا بنفسِهِمَا. </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">قوله: (المسندُ إليه نحو قولِكَ: زيدٌ قائمٌ) هذا شروعٌ في أمثلةِ المبتدأ والخبرِ الظّاهرِ وهي عشرةٌ: </span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong><p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">أربعةٌ للمذكّرِ:</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">المفردِ كقولِكَ: (زيدٌ قائمٌ).</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">والمثنَّى كـ(الزَّيدان قائمانِ).</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وجمعُ المذكَّرِ كـ(الزَّيدون قائمون).</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وجمعُ التَّكسيرِ كـ(الزّيودُ قيامٌ).</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وأربعةٌ للمؤنّثِ المفردِ كـ(هندٌ قائمةٌ).</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">والمثنّى المؤنّثِ كـ(الهندان قائمتان).</span></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وجمعِ المؤنّثِ السّالمِ كـ(الهنداتُ قائماتٌ).</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">-</span></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">وجمعِ المؤنّثِ المكسّرِ كـ(الهنودُ قيامٌ).</span></span></span><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span></strong></p> <p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue"></span></span><span style="font-family: 'traditional arabic'"><span style="font-size: 18px"><span style="color: darkslateblue">- وتمامُ العشرةِ المضافُ إلى ياءِ المتكلّمِ والمضافُ إلى غيرِ ياءِ المتكلِّمِ. </span></span></span></strong> </p></p> <p style="text-align: center"> </p> <p style="text-align: center"></p> <p style="text-align: center"> </p></blockquote><p></p>
[QUOTE="ام عمران, post: 12267, member: 342"] [center] [center][b][size=5][color=darkslateblue] [size=6][color=magenta] [/color][/size][/color][/size][font=arial black][size=6][color=magenta] [/color][/size][/font][/b][/center] [b][font=traditional arabic][size=6][color=magenta]المتن:[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][/b][center][b][size=5][color=darkslateblue][font=traditional arabic][/font] [/color][/size][size=5][color=darkslateblue][font=traditional arabic]المُبْتَدَأُ: [/font][font=traditional arabic]هُوَ الاسْمُ المَرْفُوعُ العَارِي عَنِ العَوَامِلِ اللَّفْظِيَّةِ(2).[/font] [/color][/size][size=5][color=darkslateblue][font=traditional arabic]وَالخَبَرُ: [/font][font=traditional arabic]هُوَ الاسْمُ المَرْفُوعُ المُسْنَدُ إِلَيْهِ(3)،[/font] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue] نَحْوُ قَوْلِكَ: (زَيْدٌ قَائِمٌ)(4) و(الزَّيْدَانِ قَائِمَانِ) و(الزَّيْدُونَ قَائِمُونَ)(5).[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][/b] [/center] [b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]بابُ المبتدأ والخبرِ[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue](1) إنَّما جمعَهُما في بابٍ واحدٍ لتلازُمِهِمَا غالبًا، أي أنَّ المبتدأَ يلزمُهُ الخبرُ كثيراً.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]ومن غيرِ الغالبِ قد يسدّ الفاعلُ مسدَّ الخبرِ كقولِكَ: (أقائمٌ الزّيدان): [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][/b][center][b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فالهمزةُ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]للاستفهامِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وقائمٌ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]مبتدأٌ مرفوعٌ بالابتداءِ، ورفعُهُ ضمَّةٌ ظاهرةٌ في آخرِهِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]والزّيدانِ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فاعلٌ سدَّ مسدَّ الخبرِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وقد يكون المبتدأُ لا خبرَ له كقولِهِم: أقلُّ رجلٍ يقولُ ذلك.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فأقلُّ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]مبتدأٌ مرفوعٌ بالابتداءِ، ورفعُهُ ضمَّةٌ ظاهرةٌ في آخرِهِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وأقلُّ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]مضافٌ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]ورجلٍ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]مضافٌ إليه مجرورٌ وجرُّهُ كسرةٌ ظاهرةٌ في آخرِهِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]ويقولُ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فعلٌ مضارعٌ مرفوعٌ بضمَّةٍ ظاهرةٍ، والفاعلُ مستترٌ جوازًا تقديرُهُ هو.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وذا: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]مفعولٌ في محلِّ نصب.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]واللام[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]ُ: للبعدِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]والكافُ :حرفُ خطابٍ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][size=5] [/size][/b] [/center] [b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وجملةُ (يقولُ ذلك) في محلِّ جرّ صفةٌ لرجلٍ، ولم تكن هذه الجملةُ خبراً لأنَّ احتياجَ النّكرةِ إلى الوصفِ أشدُّ من احتياجِ المبتدأ إلى الخبرِ.[/color][/size][/font][/b][center][b][size=5] [/size][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وهذه التّسميةُ هي المشهورةُ عند النّحاةِ[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue].[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وأمَّا سيبويهِ :[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فإنَّه يسمِّي هذا البابَ ببابِ المبنيِّ والمبني عليه.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وأمَّا المناطقةُ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فيُسمَّى عندهم بالموضوعِ والمحمولِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وأمَّا أهلُ البيانِ والمعاني :[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فيسمُّونه بالمسنَدِ والمسنَدِ إليه. [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][size=5] [/size][/b] [/center] [b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue](2) قوله: (هو الاسمُ المرفوعُ) المرادُ ما يشملُ: [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][/b][center][b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]الصَّريحَ كـ(زيدٌ قائمٌ).[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]والمؤوَّلَ كما في قولِهِ تعالى: {وأنْ تصوموا خيرٌ لكُمْ} فقولُهُ: {وأن تصومُوا} مؤوَّلٌ بمصدرٍ تقديرُهُ صومُكُم خيرٌ لكم.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فصومُ: مبتدأٌ مرفوعٌ بضمَّةٍ ظاهرةٍ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][size=5] [/size][/b] [/center] [b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]ولكم متعلّقٌ بـ(خيرٌ). [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]قوله:(المرفوعُ) يعني: [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][/b][center][b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]لفظًا كـ(زيدٌ قائمٌ).[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]أو تقديراً كـ (موسى يخشى): [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فموسى: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]مبتدأ مرفوعٌ بضمَّةٍ مقدّرةٍ على الألفِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]ويخشى: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فعلٌ مضارعٌ وفاعلٌ في محلِّ رفعٍ خبرٌ المبتدأ. [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][size=5] [/size][/b] [/center] [b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]قوله: (العاري عن العواملِ اللفظيَّةِ) خرج بذلك:[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][/b][center][b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]الفاعلُ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وخبرُ إنَّ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]واسمُ كان وأخواتِهَا. [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][size=5] [/size][/b] [/center] [b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]قال العلامة الشّيخُ خالدٌ -زيادةٌ على كلامِ المصنِّفِ-: غيرِ الزّائدةِ فدخلَ بحسبِكَ درهمٌ، وقولُهُ تعالى: {هَلْ مِنْ خالقٍ غيرُ اللهِ}.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فالباءُ في(بحسبِكَ درهمٌ) زائدةٌ، وكذا (من) في قولِهِ تعالى: {مِنْ خالقٍ}.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وقولُهُ بحسبِكَ: [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][/b][center][b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]حسبُ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]مبتدأٌ مرفوعٌ بضمَّةٍ مقدّرةٍ على آخرِهِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]والكافُ :[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]في محلّ جرٍّ، ودرهمٌ: خبرٌ مرفوعٌ بضمَّةٍ ظاهرةٍ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][size=5] [/size][/b] [/center] [b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وقولُهُ: {هَلْ مِنْ خالقٍ}: [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][/b][center][b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]هل:[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]حرفُ استفهامٍ. [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]ومِنْ: زائدةٌ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][size=5] [/size][/b] [/center] [b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وخالقٍ: مبتدأٌ مرفوعٌ بضمَّةٍ مقدّرةٍ منع من ظهورِهَا اشتغالُ المحلِّ بحركةِ حرفِ الجرِّ الزّائدِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][/b][center][b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وغيرُ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]فاعلٌ مرفوعٌ بالضّمّةِ الظّاهرةِ في آخرِهِ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وغيرُ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]مضافٌ.[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]ولفظُ الجلالةِ: [/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]مضافٌ إليه وسدّ (غيرُ) مسدَّ الخبرِ. [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][size=5] [/size][/b] [/center] [b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue](3) قوله: (والخبرُ هو الاسمُ المرفوعُ) خرج بذلك المنصوبُ والمجرورُ، فلا يكونان خبرًا بنفسِهِمَا. [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]قوله: (المسندُ إليه نحو قولِكَ: زيدٌ قائمٌ) هذا شروعٌ في أمثلةِ المبتدأ والخبرِ الظّاهرِ وهي عشرةٌ: [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][/b][center][b][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]أربعةٌ للمذكّرِ:[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]المفردِ كقولِكَ: (زيدٌ قائمٌ).[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]والمثنَّى كـ(الزَّيدان قائمانِ).[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وجمعُ المذكَّرِ كـ(الزَّيدون قائمون).[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وجمعُ التَّكسيرِ كـ(الزّيودُ قيامٌ).[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وأربعةٌ للمؤنّثِ المفردِ كـ(هندٌ قائمةٌ).[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]والمثنّى المؤنّثِ كـ(الهندان قائمتان). [/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وجمعِ المؤنّثِ السّالمِ كـ(الهنداتُ قائماتٌ).[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]-[/color][/size][/font][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]وجمعِ المؤنّثِ المكسّرِ كـ(الهنودُ قيامٌ).[/color][/size][/font][size=5][color=darkslateblue] [/color][/size][font=traditional arabic][size=5][color=darkslateblue]- وتمامُ العشرةِ المضافُ إلى ياءِ المتكلّمِ والمضافُ إلى غيرِ ياءِ المتكلِّمِ. [/color][/size][/font][/b] [/center] [/center] [/QUOTE]
الإسم
التحقق
اكتب معهد الماهر
رد
الرئيسية
المنتديات
القسم الثقافي
ركن اللغة العربية
ركـــن خاص بالأجرومية
مرفوعات الأسماء